Sol LeWitt
Van 30 okt 2023 T/m 31 mrt 2024

Vanaf 30 oktober is in het Joods Museum het werk van de Amerikaans-Joodse kunstenaar Sol LeWitt te zien. Speciaal voor deze tentoonstelling wordt een aantal metershoge wall drawings (muurtekeningen) uitgevoerd. Ook zullen sculpturen, werken op papier en archiefmateriaal te zien zijn. LeWitt is een van de grondleggers van conceptuele kunst: de gedachte dat een idee op zichzelf kunst kan zijn. De tentoonstelling gaat in op LeWitts Joodse achtergrond én op zijn bijzondere band met Nederland.

Muurtekeningen, kubussen
Sol LeWitt wordt gezien als een grondlegger van zowel conceptuele kunst als van minimal art. Hij vond dat kunst niet noodzakelijkerwijs door de kunstenaar zelf, of überhaupt uitgevoerd hoeft te worden, het idee was kunst op zich.

LeWitt maakte meer dan 1200 wall drawings. Hij schreef daarvoor precieze instructies waarmee anderen ze kunnen uitvoeren. De wall drawings worden voor deze tentoonstelling uitgevoerd door studenten van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. De wall drawings bestaan maar tijdelijk, na afloop van de tentoonstelling worden ze overgeschilderd. Voor zijn ruimtelijk werk koos hij kubus als basisvorm. Zijn sculpturen noemde hij structures. Ze bestaan uit witte kubussen in steeds verschillende samenstellingen.

Over Sol LeWitt (1928-2007)
Sol LeWitt was zoon van Joodse immigranten uit Rusland. Hij leidde een seculier leven maar identificeerde zich met zijn Joodse afkomst. Zijn vrouw Carol beschrijft LeWitt als ‘een zeer belijdende niet-gelovige’. In de jaren 80 werd hij lid van een Joodse gemeente, waarvoor hij uiteindelijk een synagoge ontwierp en liet bouwen. Zijn Joodse identiteit komt ook tot uiting in een aantal relatief onbekende projecten, die in de tentoonstelling belicht worden.

Nederland
Nederlandse musea, galeries, verzamelaars en kunstenaars speelden vanaf het begin een belangrijke rol in Sol LeWitts carrière. Zijn eerste overzichtstentoonstelling in Europa werd al in 1970 door het Haags Gemeentemuseum georganiseerd. In die periode werkte hij samen met de beroemde Amsterdamse galerie Art & Project. Veel van LeWitts vrienden zijn bekende namen uit de Nederlandse kunstscene in de jaren zeventig, zoals conceptueel kunstenaar Jan Dibbets, curator Enno Develing (Haags Gemeentemuseum) en ontwerper Martin Visser.

Den Haag

Sol LeWitt had een bijzondere band met Den Haag. Zijn eerste Wall Drawings werden uitgevoerd door studenten van de Koninklijke Academie Den Haag. Zijn eerste grote retrospectief van de werken op papier was in het Gemeentemuseum in Den Haag in 1992, toen Rudi Fuch er directeur was samen met zijn conservator Franz Kaiser (die op de Documenta in Kassel al meegewerkt had aan een Wall Drawing van LeWitt) en daarmee het stokje van Enno Develing overnam. Het Gemeentemuseum verwierf een Wall Drawing in het trappenhuis van het museum in 1985 en in 1990 een relief op de buitenmuur van de Schamhart vleugel.
In 2003 leverde deze goede band met Den Haag een prachtige tentoonstelling en catalogus op, Horizontal Brushtrokes, die Sol LeWitt speciaal samenstelde in samenwerking met Jeroen Dijkstra voor de Livingstone Gallery in Den Haag. 

Afbeelding: De begeleidende catalogus bij de tentoonstelling Sol LeWitt Horizontal Brushstrokes in de Livingstone Gallery te Den Haag. In 2003 geopend door Franz Kaiser, Head of Exhibitions, Gemeentemuseum Den Haag.

Catalogus verkrijgbaar via de galerie www.livingstonegallery.nl/publications of te bestellen op bol.com